بررسی نقش رویکردهای مدیریت سود بر خطای پیش بینی سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران- قسمت 25

در اين فصل به مفاهيم روش تحقیق اشاره شد . پژوهشگر پس از تعيين و تنظيم موضوع تحقیق بايد در فکر انتخاب روش تحقیق باشد. مراد از انتخاب روش انجام تحقیق اين است که مشخص شود، چه روش تحقیقي براي بررسي موضوع مورد نظر لازم است.
انتخاب روش انجام تحقیق بستگي به هدف‌ها و ماهيت موضوع تحقیق و امکانات اجرايي آن دارد. بنابراين، هنگامي می‌توان در مورد روش بررسي و انجام يک تحقیق تصميم گرفت که ماهيت موضوع تحقیق، هدف‌ها وسعت دامنه آن مشخص باشد. به عبارت ديگر، هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نمايد چه شيوه و روشي را اتخاذ کند تا او هر چه دقيق تر، آسان تر و سريع تر در دستيابي به پاسخ يا پاسخ‌هایی براي پرسش يا پرسش‌های تحقیق کمک کند.
مسئله اصلي تحقیق حاضر بررسی نقش انگیزه‌های مدیریت سودبرخطای پیش‌بینی سود شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران مي‌باشد. در ادامه فصل حاضر فرضیه‌های تحقیق ارائه می‌شود ، در بخش بعدي به بيان متغيرهاي مستقل و وابسته موضوع تحقیق و شیوه‌ی استخراج آن‌ها پرداخته می‌شود. سپس مدل هاي مورد استفاده براي آزمون فرضیه‌ها و دلايل انتخاب متغيرها بيان شد. قلمرو مکاني و زماني تحقیق ، جامعه آماري و روش نمونه‌گیری ، شیوه‌ی جمع‌آوری اطلاعات و آزمون‌های مورد استفاده در تحقیق حاضر از ديگر بخش‌های اين فصل می باشد.
2-3- فرضیه‌های تحقیق
فرضیه‌ی اول: در سال تغییر هیئت‌مدیره، مدیریت سود کاهشی انجام می‌گیرد.
فرضیه‌ی دوم: میزان مدیریت سود بر میزان خطای پیش‌بینی سود تأثیر دارد.
فرضیه‌ی سوم: میزان خطای پیش‌بینی سود در سال انتصاب هیئت‌مدیره جدید کاهش می‌یابد.
3-3 مدل تحقیق
این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت ،توصیفی-همبستگی بوده و در حوزه مطالعات پس رویدادی قرار دارد.
رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته بر مبنای روش داده‌های تابلویی با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره مورد بررسی قرار گرفت.
فرضیه شماره یک که اثر انتصاب هیئت‌مدیره جدید بر مدیریت سود سال جاری را بررسی می‌کند با استفاده از مدل شماره (1) آزمون می‌گردد. متغیر وابسته در این مدل اقلام تعهدی اختیاری است. متغیر مستقل تغییر هیئت‌مدیره و انتصاب هیئت‌مدیره جدید است و متغیرهای کنترلی شامل اندازه شرکت، رشد شرکت، شاخص بحران مالی، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام، زیان ده بودن شرکت، بازده دارایی‌های سال گذشته و جریان وجوه نقد عملیاتی است.
برای تأیید این فرضیه انتظار می رود در سطح معناداری مورد نظر ضریب متغیر تغییر هیئت‌مدیره (CEOAppt) منفی باشد ، یعنی همزمان با انتصاب هیئت‌مدیره جدید مدیریت منفی سود انجام می‌گیرد.مدل مذکور به شرح رابطه (1) می‌باشد:
CEOAppt+GROWTH+SIZE+ZSCORE+BM+LOSS+
که در رابطه (1) :
DA: اقلام تعهدی اختیاری است. به استناد پژوهش‌های (اسدی و منتی منجق تپه، 1390؛ مدرس و افلاطونی، 1388؛ ولز، 2002؛ گادفری و همکاران، 2005؛ ویلسون و وانگ،2010)، در این پژوهش نیز اقلام تعهدی اختیاری به عنوان شاخص مدیریت سود در نظر گرفته شده است. به منظور تخمین اقلام تعهدي اختياري از مدل تعدیل‌شده جونز بر مبنای عملکرد استفاده می‌شود( کوتاری و همکاران، 2005). در این روش ابتدا کل اقلام تعهدی به شرح رابطه (2) محاسبه می‌شود.
(2) TACC=NI-CFO
TACC: کل اقلام تعهدی
NI: سود خالص
CFO: وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی که از صورت جریان وجوه نقد به دست می‌آید.
سپس رابطه (3) در مورد کل اقلام تعهدی برازش می‌شود تا ضرایب رگرسیونبه دست آید.
(3)
: کل اقلام تعهدی (سود خالص منهای وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی) شرکت i در سال t
:کل دارایی‌های شرکت i در دوره t-1
: تغییرات فروش برای شرکت i بین سال‌های t و t-1
: تغییرات حساب دریافتنی برای شرکت i بین سال‌های t و t-1
: ناخالص دارایی، اموال و تجهیزات برای شرکت i در پایان دوره t-1
: سود خالص تقسیم بر میانگین کل دارایی‌های شرکت iبرای دوره t-1
: خطای مدل
در ادامه ضرایب برآوردی حاصل از رگرسیون رابطه (3) برای برآورد میزان اقلام تعهدی غیر اختیاری به شرح رابطه (4) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
(4)
: اقلام تعهدی غیر اختیاری شرکت i در سال t
حال اقلام تعهدی اختیاری به شرح رابطه (5) اندازه‌گیری می‌شود.
 
(5)
CEO Appt: متغیر ساختگی برای تغییر هیئت مدیره است، لذا اگر هیئت‌مدیره در سال جاری منصوب شود مساوی یک و در غیر این صورت مساوی صفر در نظر گرفته می‌شود.
GROWTH: نرخ رشد درآمد (فروش) سال جاری که از تفاوت فروش سال جاری و فروش سال قبل تقسیم بر فروش سال قبل به دست می‌آید.
SIZE: بیان‌کننده لگاریتم اندازه شرکت است که از طریق ضرب تعداد سهام در پایان هر سال در قیمت بازار هر سهم در آن تاریخ به دست میآید.