پایان نامه روانشناسی گرایش بالینی: بررسی اثربخشی برنامه اصلاح عزت نفس ضمنی بر افزایش عزت نفس ضمنی و کاهش ترس از ارزیابی منفی ضمنی در افراد دارای اختلال اضطراب اجتماعی

مدیر سایت فوریه 20, 2016 0 Comments

[add_to_cart id=615294]

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب:
-1-مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2
1-2- بیان مساله …………………………………………………………………………………………………………………………. 4
1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 7
1-4- اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………….. 10
1-5- تعریف مفهومی اصطلاحات و متغیرها …………………………………………………………………………… 10
1-5-1- اختلال اضطراب اجتماعی ……………………………………………………………………………………….. 10
1-5-2- عزت نفس ضمنی ……………………………………………………………………………………………………… 10
1-5-3- ترس از ارزیابی منفی ضمنی …………………………………………………………………………………….. 11
1-5-4-تداعی‌های ضمنی ………………………………………………………………………………………………………… 11
1-5-6- عزت نفس …………………………………………………………………………………………………………………. 12
1-5-7-شرطی سازی ارزشی……………………………………………………………………………………………………… 12
1-5-8- برنامه شرطی سازی ارزشی زیر آستانه‌ای ………………………………………………………………… 13
1-6- تعریف عملیاتی متغیرها ………………………………………………………………………………………………….. 13
1-6-1- اختلال اضطراب اجتماعی ………………………………………………………………………………………… 13
1-6-2- عزت نفس ضمنی ……………………………………………………………………………………………………… 13
1-6-3- ترس از ارزیابی منفی ضمنی …………………………………………………………………………………….. 14
1-6-4- عزت نفس آشکار ………………………………………………………………………………………………………… 14

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه
2-1- مبانی نظری ……………………………………………………………………………………………………………………… 16
2-1-1-اختلال اضطراب اجتماعی …………………………………………………………………………………………. 16
2-1-1-1-شیوع اختلال اضطراب اجتماعی …………………………………………………………………………. 17
2-1-1-2-تفاوت‌های جنسیتی در اضطراب اجتماعی …………………………………………………………… 18
2-1-1-3-سبب شناسی …………………………………………………………………………………………………………… 19
2-1-1-3-1- تبیین‌های روان پویشی …………………………………………………………………………………….. 19
2-1-1-3-2- تبیین‌های انسانی نگر و هستی نگر …………………………………………………………………. 19
2-1-1-3-3- تبیین‌های رفتاری ……………………………………………………………………………………………… 19
2-1-1-3-4- تبیین‌های شناختی …………………………………………………………………………………………… 20
2-1-1-3-4-1- الگوی طرحواره‌ای بک ………………………………………………………………………………….. 20
2-1-1-3-4-2- مدل کلارک و ولز (1995) ………………………………………………………………………… 22
2-1-1-3-4-3- مدل راپی و هیمبرگ (1995) ……………………………………………………………………. 23
2-1-1-3-4-4- مدل هافمن و بارلو (2002) ………………………………………………………………………… 24
2-1-1-3-4-5- تبیین‌های مبتنی بر عوامل فرهنگی- اجتماعی ……………………………………….. 25
2-1-1-3-4-6- تبیین‌های زیستی ……………………………………………………………………………………….. 26
2-1-1-3-4-7- مدل کیمبرل (2008) …………………………………………………………………………………. 27
2-1-1-3-4-8- نظریه تکاملی اضطراب اجتماعی گیلبرت ……………………………………………….. 28
2-1-1-3-4-9- مدل راپی و اسپنس (2004) ……………………………………………………………………… 28
2-1-1-4- راهبردهای درمانی اضطراب اجتماعی …………………………………………………………………. 31
2-1-1-4-1-دارودرمانی …………………………………………………………………………………………………………… 32
2-1-1-4-2-روان درمانی …………………………………………………………………………………………………………. 33
2-1-1-4-2-1- رفتاردرمانی ……………………………………………………………………………………………………. 33
2-1-1-4-2-1-1- حساسیت زدایی تدریجی ………………………………………………………………………… 33
2-1-1-4-2-1-2- مواجهه درمانی ……………………………………………………………………………………….. 34
2-1-1-4-2-1-3- آموزش مهارت های اجتماعی ………………………………………………………………… 34
2-1-1-4-2-2- شناخت درمانی ……………………………………………………………………………………………. 35
2-1-1-5-همایندی …………………………………………………………………………………………………………………. 37
2-1-1-6-مقایسه با دیگر سازه ها ……………………………………………………………………………………………. 38
2-1-1-6-1- اختلال اضطراب اجتماعی و کم‌رویی ……………………………………………………………… 38
2-1-1-6-2- اختلال اضطراب اجتماعی و آگورافوبیا ……………………………………………………………. 39
2-1-1-6-3- اختلال اضطراب اجتماعی و اضطراب طبیعی ………………………………………………… 40
2-1-1-6-4- اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال شخصیت اجتنابی………………………………….. 41
2-1-2-عزت نفس………………………………………………………………………………………………………………………. 44
2-1-2-1-نظریاتی در باب نگرش خود ………………………………………………………………………………….. 44
2-1-2-1-1- دسترس‌پذیری و نیروی تداعی ………………………………………………………………………. 44
2-1-2-1-2- دیدگاه دسترس پذیری نگرش …………………………………………………………………………. 45
2-1-2-1-3- الگوی MODE فازیو ……………………………………………………………………………………….. 46
2-1-2-1-4- یادگیری تداعی‌گرایانه ……………………………………………………………………………………… 46
2-1-3- آستانه‌ها ……………………………………………………………………………………………………………………… 47
2-1-3-1- ادراک زیر آستانه‌ای ……………………………………………………………………………………………….. 48
2-1-3-2- اثرات ادراک زیرآستانه‌ای ………………………………………………………………………………………. 49
2-1-3-2-1- همبسته‌های عصبی ………………………………………………………………………………………… 50
2-1-3-2-2- اثرات هیجانی و ارزشی …………………………………………………………………………………….. 50
2-1-3-2-3- اثرات معنایی پایه …………………………………………………………………………………………….. 50
2-1-3-2-4- قضاوت‌های اجتماعی ………………………………………………………………………………………… 51
2-1-3-2-5- رفتار ………………………………………………………………………………………………………………….. 51
2-1-4- فرایندهای ضمنی ……………………………………………………………………………………………………… 52
2-1-5- شرطی سازی ارزشی …………………………………………………………………………………………………. 53
2-1-5-1- شرطی‌سازی ارزشی و شرطی‌سازی پاولفی ………………………………………………………… 55
2-1-5-2- شباهت‌های شرطی‌سازی ارزشی (EC) و شرطی‌سازی پاولفی (PC) ………………… 56
2-1-5-3- تفاوت‌های شرطی‌سازی ارزشی و شرطی‌سازی پاولفی ……………………………………….. 58
2-1-5-5- رویکردهای نظری شرطی سازی ارزشی ……………………………………………………………….. 60
2-1-5-5-1- دیدگاه انتسابی …………………………………………………………………………………………………… 60
2-1-5-5-2- دیدگاه کل‌گرایانه ……………………………………………………………………………………………… 61
2-1-5-5-3- دیدگاه اسناد نادرست ضمنی …………………………………………………………………………… 61
2-1-5-5-4- دیدگاه طبقه‌بندی مفهومی ……………………………………………………………………………… 62
2-1-5-5-6- دیدگاه گزاره‌ای …………………………………………………………………………………………………. 63
2-1-5-6- کاربردهای شرطی سازی ارزشی …………………………………………………………………………… 64
2-2- پیشینه عملی …………………………………………………………………………………………………………………. 65
2-3- سوالات پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………… 78

فصل سوم: روش پژوهش
3-1- نوع پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….. 80
3-2-جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………… 80
3-3- نمونه و روش نمونه‌گیری ………………………………………………………………………………………………. 80
3-4- ابزار پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….. 81
3-4-1- پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز (LSAS) ……………………………………………………… 81
3-4-2- پرسشنامه هراس اجتماعی (SPIN) ……………………………………………………………………….. 82
3-4-3- مقیاس عزت نفس روزنبرگ …………………………………………………………………………………….. 83
3-4-4-پرسشنامه افسردگی بک …………………………………………………………………………………………….. 84
3-4-5- آزمون تداعی ضمنی (IAT) ……………………………………………………………………………………… 85
3-4-5- 1- ساخت آزمون سنجش عزت نفس ضمنی (IAT) ……………………………………………. 85
3-4-5- 2- ساخت آزمون سنجش ترس از ارزیابی منفی ضمنی (IAT) ………………………… 87
3-4-6- برنامه آموزش شرطی سازی ارزشی زیر آستانه‌ای ………………………………………………… 87
3-5- روش اجرا ……………………………………………………………………………………………………………………….. 88
3-6- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات ………………………………………………………………………………………. 89

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش
4-1-آماره‌های توصیفی مربوط به متغیرهای جمعیت‌شناختی …………………………………………….. 91
4-2- تحلیل توصیفی داده‌ها …………………………………………………………………………………………………….. 93
4-3- تحلیل استنباطی داده‌ها ………………………………………………………………………………………………….. 96
4-3-1- سوال اول …………………………………………………………………………………………………………………….. 98
4-3-2- سوال دوم …………………………………………………………………………………………………………………… 99
4-3-3- سوال سوم ………………………………………………………………………………………………………………….. 100
4-3-4- سوال چهارم ……………………………………………………………………………………………………………….. 100
4-3-5- سوال پنجم ……………………………………………………………………………………………………………….. 101
4-3-6- سوال ششم ………………………………………………………………………………………………………………… 102

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5-1- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال اول پژوهش ………………………………………………………….. 104
5-2- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال دوم پژوهش ………………………………………………………….. 106
5-3- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال سوم پژوهش ………………………………………………………… 108
5-4- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال چهارم پژوهش ……………………………………………………… 109
5-5- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال پنجم پژوهش ……………………………………………………….. 110
5-6- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال ششم پژوهش ……………………………………………………….. 11
5-7- یکپارچه‌نگری پژوهش ……………………………………………………………………………………………………. 113
5-8- کاربردهای نظری پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 113
5-9- کاربردهای عملی پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 114
5-10- محدودیت‌های پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 114
5-11- پیشنهادهای پژوهش …………………………………………………………………………………………………… 15
5-11-1- پیشنهادهای کاربردی ……………………………………………………………………………………………. 115
5-11-2- پیشنهادهای پژوهشی …………………………………………………………………………………………….. 115

فهرست منابع و مآخذ
منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………. 116
منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 120

پیوست‌ها
برگه اطلاعات و رضایت نامه پژوهش………………………………………………………………………………………… 131
پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ…………………………………………………………………………………………………. 132
پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز……………………………………………………………………………………. 133
پرسشنامه اضطراب اجتماعی SPIN ………………………………………………………………………………………. 135
پرسشنامه افسردگی بک …………………………………………………………………………………………………………… 136
اسلایدهای مرتبط با آزمون عزت نفس ضمنی………………………………………………………………………… 139
اسلایدهای مرتبط با آزمون ترس از ارزیابی منفی ضمنی……………………………………………………… 1
فهرست جدول‌ها
جدول 4-1- میانگین و انحراف استاندارد سن در دو گروه آزمایش و کنترل……………………….. 91
جدول4-2- میانگین و انحراف استاندارد تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل……………….. 92
جدول4-3- داده‌های توزیع فراوانی وضعیت تاهل در گروه آزمایش …………………………………….. 92
جدول4-4- داده‌های توزیع فراوانی وضعیت تاهل در گروه کنترل ……………………………………….. 93
جدول 4-5- داده‌های توصیفی متغیر نمره عزت نفس ضمنی ……………………………………………… 93
جدول4-6- داده‌های توصیفی متغیر ترس از ارزیابی منفی ضمنی ……………………………………… 94
جدول4-7- داده‌های توصیفی اضطراب اجتماعی ………………………………………………………………….. 94
جدول4-8- داده‌های توصیفی متغیر اضطراب اجتماعی لیبوویتز………………………………………….. 95
جدول4-9- داده‌های توصیفی متغیر عزت نفس آشکار (روزنبرگ) میانگین ……………………….. 95
جدول4-10- آزمونt مستقل متغیر سن …………………………………………………………………………………. 96
جدول 4-11- آزمونt مستقل متغیر اضطراب اجتماعی ………………………………………………………… 96
جدول 4-12- آزمونt مستقل متغیر اضطراب اجتماعی (لیبوویتز) ………………………………………. 96
جدول4-13- آزمونt مستقل متغیر عزت نفس آشکار (روزنبرگ) ………………………………………… 97
جدول 4-14- آزمونt مستقل متغیر عزت نفس ضمنی ………………………………………………………. 97
جدول4-15- آزمونt مستقل متغیر ترس از ارزیابی منفی ضمنی ……………………………………….. 97
جدول4-16- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر عزت نفس ضمنی …………………………………….. 98
جدول4-17- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر ترس از ارزیابی منفی ضمنی …………………… 99
جدول4-18- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر اضطراب اجتماعی …………………………………… 100
جدول4-19- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر سطح اضطراب اجتماعی ………………………… 101
جدول4-20- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر عزت نفس آشکار (روزنبرگ) ………………….. 102
جدول4-21- همبستگی عزت نفس آشکار (روزنبرگ) و عزت نفس ضمنی ……………………. 102
چکیده
اختلال اضطراب اجتماعی، رایج‌ترین اختلال اضطرابی و سومین اختلال شایع روان‌پزشکی به حساب می‌آید. امروزه پژوهش‌های بالینی در حوزه بررسی سازوکارهای زیربنایی اضطراب اجتماعی به منظور دستیابی به درمان‌های موثر به خصوص درمان‌های شناختی افزایش چشم‌گیری پیدا کرده است. افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی تداعی‌های خودکار منفی نسبت به خود داشته و به دنبال آن انتظار مورد ارزیابی منفی قرار گرفتن از جانب دیگران را دارند. در واقع عزت نفس ضمنی آن‌ ها پایین و ترس از ارزیابی منفی ضمنی‌شان بالاست. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای بر افزایش عزت نفس ضمنی و کاهش ترس از ارزیابی منفی ضمنی و ارزیابی اثربخشی این روش بر کاهش سطح اضطراب اجتماعی، از بین رفتن اختلال و عزت نفس آشکار در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی است. در این پژوهش دو گروه از افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی که در هر گروه 20 نفر به طور تصادفی گمارده شده بودند، قرار گرفتند. در ابتدا هر دو گروه پرسشنامه‌های اضطراب اجتماعی کانور، اضطراب اجتماعی لیبوویتز، عزت نفس روزنبرگ و افسردگی بک را تکمیل کرده، سپس با بهره گرفتن از آمایه رایانه‌ای IAT نمره عزت نفس ضمنی و ترس از ارزیابی منفی ضمنی‌شان مورد سنجش واقع شد. در مرحله بعد مداخله شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای به مدت 3 روز نامتوالی بر روی گروه آزمایش اجرا شد. تمام این مراحل برای گروه کنترل نیز با اجرای مداخله شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای با محرک خنثی انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای منجر به افزایش عزت نفس ضمنی و کاهش ترس از ارزیابی منفی ضمنی افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شد. همچنین سطح اضطراب اجتماعی این افراد کاهش پیدا کرد ولی تغییر قابل توجهی در کل اختلال اضطراب اجتماعی و عزت نفس آشکار آن‌ ها مشاهده نشد.

مقدمه
اضطراب بیانگر حالت هیجانی نامطلوبی است که محصول فشار و کشمکش‌های روانی فرد است و مشخصه بارز آن ترس و بیم از حوادث منفی آینده است. چنانچه این ترس و تشویش مبهم و پراکنده بوده و وابسته به موضوع معینی نباشد و یا به صورت افراطی درآید، اضطراب نوروتیک[1] مطرح می‌شود (لیندسی[2]، 1995). اضطراب نوروتیک در طبقه‌بندی تشخیصی رسمی DSM-IV-TR تحت عنوان اختلالات اضطرابی شناخته می‌شود (کاپلان[3]-سادوک[4]، 2003).
در میان انواع اختلالات اضطرابی، اختلال اضطراب اجتماعی[5] رایج‌ترین اختلال اضطرابی و سومین اختلال شایع روان‌پزشکی (انجمن روانپزشکی آمریکا[6]، 1994؛ ترجمه نائینیان، مداحی و بیابانگرد، 1374) به حساب می‌آید. در اضطراب اجتماعی افراد در موقعیت‌های اجتماعی یا عملکردی آن چنان مضطرب می‌شوند که خود را مجبور به اجتناب از موقعیت می‌بینند یا آن را با اضطراب زیاد تحمل می‌کنند و به نوعی زندگی حرفه‌ای، تحصیلی و اجتماعی‌شان مختل می‌گردد (حمیری، 1389).
هسته اصلی اختلال اضطراب اجتماعی ترس از ارزیابی منفی[7]، مورد انتقاد قرار گرفتن و یا طرد شدن است که به دنبال آن فرد به اجتناب مفرط از موقعیت‌های اجتماعی رو می‌آورد (انجمن روانپزشکی آمریکا، 1994؛ ترجمه نائینیان، مداحی و بیابانگرد، 1374). ارزیابی خود به صورت منفی ممکن است منجر به داشتن این انتظار که دیگران نیز آن‌ ها را به‌طور منفی ارزیابی کنند؛ شود (لیری[8] و کوالسکی[9]، 1995؛ به نقل از کوکووسکی[10] و اندلر[11]، 2000) داشتن این‌چنین طرحواره منفی از خود، مولفه‌ای مهم در تعریف اضطراب اجتماعی تلقی می‌شود (کلارک[12] و ولز[13]، 1995). چنین سبک شناختی‌ای نه تنها وخامت اضطراب اجتماعی را تشدید کرده، بلکه در تداوم اختلال نقش مهمی ایفا می‌کند. در تایید این فرضیه، بک[14]، امری[15] و گرینبرگ[16] (1996) نشان داده‌اند که افراد مضطرب اجتماعی، در مقایسه با افراد غیر مضطرب، بیان‌ها و باورهای منفی بیشتری را در ارزیابی خود گزارش می‌کنند. پس بنابراین عزت نفس پایین منجر به افزایش ترس از ارزیابی منفی دیگران شده که متعاقباً افزایش اضطراب اجتماعی را به دنبال دارد (کوکووسکی، اندلر، 2000؛ تیچمن[17] و آلن[18]، 2007).
با توجه به آنچه گفته شد عزت نفس نقش مهمی در عملکرد شناختی ایفا می‌کند. در واقع عزت نفس ناپایدار یا متغیر، با خشم (واسچل[19] و کرنیس[20]، 1996)، واکنش هیجانی و افسردگی (باتلر[21]، هوکانسون[22] و فلین[23]، 1994؛ کرنیس، گران‌من[24] و ماتیس[25]، 1991) مرتبط است. تلاش‌های بسیاری در جهت تغییر عزت نفس با اطلاعات مربوط به خود مثبت یا منفی انجام شده است (ریکتا[26] و دائن هیمر[27]، 2003). در مجموع پژوهش‌ها نشان داده‌اند که افراد دارای عزت نفس پایین، در مقایسه با افراد دارای عزت نفس بالا، دسترسی شناختی بیشتری به ضعف شخصی خود پس از شکست دارند (دادسون[28]، وود[29]، 1998).
بیشتر پژوهش‌های صورت گرفته در مورد عزت نفس، بر خود ارزیابی‌های آشکار (در نظر گرفتن آگاهانه و نسبتاً کنترل شده) متمرکزاند، با این حال در طول چند سال اخیر، پژوهش‌هایی با تمرکز بر عزت نفس ضمنی (ناآگاهانه، فراتر از یادگیری و خودکار) شکل گرفته‌اند (بکاس[30]، بالدوین[31]، پیکر[32]، 2004؛ دیجکسترهوویس[33]، 2004). نتایج پژوهش‌های اخیر حاکی از آن است که عزت نفس ضمنی پایین با نشانه‌هایی همچون آسیب‌پذیری به افسردگی و اضطراب همراه است (بوسون[34]، برآون[35]، زیگلر-هیل[36] و سوآن[37]، 2003؛ جوردن[38]، اسپنسر[39] و زانا[40]، 2003).
با آنچه مطرح شد، پژوهش حاضر به این مساله می‌پردازد که اجرای برنامه تعدیل عزت نفس ضمنی بر افزایش عزت نفس ضمنی و به دنبال آن تعدیل ترس از ارزیابی منفی ضمنی موثر است یا خیر.
ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است